Yenidoğan Bebeklerde Gelişimsel Kalça Displazisi

(eski adıyla Doğuştan Kalça Çıkığı) ile ilgili sık sorulan sorular.

Ailemizde kalça çıkıklığı olan yakınımız var. Bebeğimde kalça çıkıklığı olma ihtimali olabilir mi?

Yenidoğanlarda Gelişimsel Kalça Displazisi (GKD) risk faktörleri üzerine yapılan çalışmalar, bu durumun ortaya çıkma olasılığını artıran çeşitli faktörleri belirlemiştir.

En Önemli Risk Faktörlerinden biri ailede kalça displazisi olan birinin bulunmasıdır.

Yakın zamanda yayımlanan bir meta-analiz, 3 aydan küçük bebeklerde sonografi ile doğrulanmış DDH riskinde en belirgin artışla ilişkilendirilen faktörlerin makatta geliş (breech presentation) ve aile öyküsü olduğunu göstermektedir. Bu faktörlerin her ikisi de DDH geliştirme olasılığını yaklaşık dört kat artırmaktadır. Akrabalık bağı ne kadar kuvvetliyse risk o derecede artmaktadır.

Ailemizde kalça çıkıklığı olan yakınımız yok. Bebeğimde yine de kalça çıkıklığı olabilir mi?

Maalesef olabilir. Bu nedenle ülkemizde her yenidoğan bebeğin ikinci aylarında kalça ultrasonografisiyle değerlendirilmesi önerilir. Ailede bir bireyin olması dışında bazı durumlar GKD riskini arttırmaktadır. Bu durumları şu şekilde özetleyebiliriz:

Oligohidramnios (Az Amniyotik Sıvı): Bu durumun GKD riskini önemli ölçüde artırdığı bulunmuştur.
Kız Cinsiyet: Kız bebekler, GKD için önemli bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir.
Yüksek Doğum Ağırlığı: Yüksek doğum ağırlığı (4000 gramdan fazla olarak tanımlanır) GKD riskinde anlamlı bir artışla ilişkilendirilmiştir
Ayak veya Boyun Deformiteleri: GKD için risk faktörü olarak ayak veya boyun deformitesi olan bebekler ortopedik konsültasyon için sevk edilmelidir. Çarpık ayak (clubfoot) durumunun da tüm risk faktörlerinden daha yüksek bir DDH riski artışı tahmin ettiğine dair tek bir çalışma mevcuttur.

Bebeğime kalça ultrasonografisi yan yatarken yapıldı bu doğru mu?

GKD tanı ve izleminde kalçanın değerlendirilmesi temel olarak iki farklı teknikle yapılabilir. Bunlardan biri statik değerlendirme (Graf metodu), diğer dinamik değerlendirme (Harcke, Suzuki, Terjesen metodları). Graf yönteminde tanım olarak bebek yan yatırılarak her bir kalça incelenir. Bebek düz yatarken de Graf metodu ile görüntü sağlanabilir. Dinamik yöntemlerde bebek sırtüstü yatar. Ülkemizde Graf metodu ortopedi ve travmatoloji uzmanları arasında daha yoğun bilinen bir yöntemdir. Statik görüntüleme olarak oldukça iyi tanımlanmış standartları olan bu yöntemde alfa ve beta açıları ölçülür. Standartlara uyan sonografik görüntü bebek yan veya sırtüstü yatarken elde edilebilir. Önemli olan ölçüm yapılacak kesitin standart görüntü olduğundan emin olunmasıdır.

Bebeğimde GKD saptandı ve cihazla tedavi önerildi. Hangi cihazı kullanmalıyız?

GKD atanışı kesinleşen bebeklerde yaşına bağlı olarak ortez denilen cihazlarla ameliyatsız tedavi önerilebilir. Bu cihazların en sık kullanılanları Pavlik ve Tübingen cihazlarıdır. Her iki cihazın tedavi başarı oranları çok yüksektir. Bu cihazlar kesinlikle uzman hekim tarafından uygulanmalı ve kullanımları ile ilgili ayrıntılı bilgilendirme yapılmalıdır.

Prof. Dr. Bülent Dağlar

Daha fazla sorularınız için bize ulaşın.

+90 539 708 28 95